Wojciech Zalewski
Uczeń krakowskiego liceum w klasie o profilu prawniczo-ekonomicznym. Redaktor w czasopiśmie Młody Kraków - Czytajże!. Zwycięzca XLIX Olimpiady Historycznej. W wolnym czasie podróżuje, jeździ na rowerze lub chodzi po górach. Social media: | FacebookTatry stały się jego przekleństwem
Posted on: 21 cze 2023
W „zimowej stolicy Polski” na co dzień mieszka zaledwie 28 tys. ludzi. Podczas szczytu sezonu turystycznego w Zakopanem potrafi na raz przebywać prawie 15 razy więcej osób. Niezwykłe położenie miasta może się okazać jego gwoździem do trumny. Dworzec widmo Do miasta wjeżdżam jak większość turystów – ulicą Nowotarską. „Od czasu, gdy trwa remont torowiska, to tak naprawdę jedyna droga dla ludzi z całej Polski. Mało kto… Dowiedz się więcej »Tatry stały się jego przekleństwem
Saloniki – Grecja na studencką kieszeń
Posted on: 26 maj 2023
Pierwsza połowa maja to idealny czas dla tych, którym zawsze marzyło się poznanie Grecji. Tym bardziej, że można to zrobić za naprawdę niewygórowaną cenę. Opisana podróż za 5 dni może wynieść mniej niż 1500 złotych uwzględniając jedzenie i inne wydatki na miejscu. Dlaczego Saloniki? To drugie największe miasto Hellady, położone w jej północnej części. Oferuje nie tylko ciekawe zabytki, lecz przede wszystkim bajeczne widoki i wspaniałą kuchnię Jest stolicą… Dowiedz się więcej »Saloniki – Grecja na studencką kieszeń
Jak polscy komuniści okradli Zachód – afera „Żelazo”
Posted on: 05 maj 2023
Sytuacja gospodarcza Polskiej Republiki Ludowej już na początku lat 60. musiała być bardzo zła, skoro faktyczna władza – ówcześnie Biuro Polityczne Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – wyraziło zgodę na rabunki, napady i kradzieże, dokonywane przez funkcjonariuszy bezpieki na zachodzie. Akcja o kryptonimie „żelazo”, którą nadzorował dyrektor I departamentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych — Mirosław Milewski trwała aż do lat 70. Została ujawniona w 1984 r. pod nazwą „afery żelazo”,… Dowiedz się więcej »Jak polscy komuniści okradli Zachód – afera „Żelazo”
Nowy porządek świata? Grupa BRICS
Posted on: 01 maj 2023
Wojna wywołana przez Rosję oraz światowy kryzys wcale nie zmieniły postrzegania państw grupy BRICS jako najszybciej rozwijających się gospodarek na świecie. Wręcz przeciwnie w niepewnych czasach wiele narodów, szczególnie tych biedniejszych widzi w nich alternatywę dla wciąż obowiązującego pax americana. Bez „S” na starcie Swoją nazwę grupa zawdzięcza Jimowi O’Neillowi. W 2001 r. ten główny ekonomista międzynarodowego banku inwestycyjnego Goldman Sachs określił akronimem BRIC –… Dowiedz się więcej »Nowy porządek świata? Grupa BRICS
Najdłuższa wojna w historii
Posted on: 13 mar 2023
Niedawna rocznica rosyjskiej napaści na Ukrainę skłania wielu do przemyśleń na temat długości konfliktów zbrojnych. Historycy w szkołach wspominają o wojnach trzynastoletniej, trzydziestoletniej czy stuletniej. Historia zna jednak przykład konfliktu, który zakończył się w 1986 r. dopiero po… 335 latach. Angielski kontekst Od 1642 r. w Anglii toczyła się tzw. angielska wojna domowa pomiędzy rojalistami – zwolennikami króla a parlamentarzystami, nazywanymi także Okrągłymi Głowami. Siłami opozycyjnymi wobec Stuartów,… Dowiedz się więcej »Najdłuższa wojna w historii
Dopamine detox – post w XXI wieku?
Posted on: 10 mar 2023
A gdyby tak zrezygnować ze wszystkich przyjemności? Jak wyglądałby świat bez social mediów, fastfoodów i pornografii? Czas Wielkiego Postu to dobry moment, aby spróbować swoich sił i zrobić sobie „detoks od dopaminy”. Pomysłodawca Pierwszym badaczem, który opracował założenia tej terapii poznawczo-behawioralnej był kalifornijski psychiatra – dr Cameron Sepah. Jego celem była pomoc osobom z uzależnieniami. Według badacza restrykcyjne ograniczenia uzależniających aktywności są w stanie wyczulić pacjentów na impulsywne zachowania, a także przywrócić… Dowiedz się więcej »Dopamine detox – post w XXI wieku?
Między wschodem a zachodem – historia Cypru cz. 2
Posted on: 05 mar 2023
Przed przystąpieniem do lektury tego artykułu zachęcam do zapoznania się z pierwszą częścią. Przybliżam w niej historię Cypru od czasów starożytnych. Antagonizmy między Grekami a Turkami tłumione i podsycane na zamianę przez setki lat na dobre unaoczniły się po odzyskaniu przez wyspę niepodległości i do dziś stanowią kłopot zarówno dla władz lokalnych, jak i społeczności międzynarodowej. „Państwo, a nie naród” Chociaż Cypr formalnie stał się niepodległy w 1960 r., to Brytyjczycy zagwarantowali sobie duże przywileje. Mogli… Dowiedz się więcej »Między wschodem a zachodem – historia Cypru cz. 2
Między wschodem a zachodem – historia Cypru cz. 1
Posted on: 24 lut 2023
Cypr dla niektórych to zaledwie jeden z egzotycznych celów podróży. Wielu jednak przyjedzie na tę trzecią największą wyspę Morza Śródziemnego w innym celu. Oprócz widoków, krajobrazów i kotów (których jest więcej niż ludzi) obfituje ona w niezwykle interesującą i bogatą historię. Ze względu na swoje unikatowe położenie w środku drogi pomiędzy Grecją a Turcją – Europą a Azją na jej kulturę składa się wiele elementów znanych z różnych państw. Dzięki temu… Dowiedz się więcej »Między wschodem a zachodem – historia Cypru cz. 1
Dymisja Jacindy Ardern – ocena rządów współczesnej „żelaznej damy”
Posted on: 03 lut 2023
W czwartek 19 stycznia swoją dymisję ze stanowiska premierki Nowej Zelandii ze łzami w oczach ogłosiła Jacinda Ardern. Pozostawała szefową rządu, gdy cały świat borykał się z licznymi kryzysami od pandemii aż po wojnę. Jak poradziła sobie na tym stanowisku osoba, która obejmując je pięć lat temu stała się najmłodszą premierką na świecie? Od początku pod górkę O tym, że będzie się ubiegać o fotel premiera, Jacinda dowiedziała się dopiero na dwa miesiące przed wyborami,… Dowiedz się więcej »Dymisja Jacindy Ardern – ocena rządów współczesnej „żelaznej damy”
„Perspektywy” dla polskiej szkoły – debata o rankingu liceów i techników
Posted on: 22 sty 2023
Na początku stycznia miesięcznik „Perspektywy” opublikował już po raz 25 ogólnopolski Ranking Liceów i Techników Perspektywy 2023. Zestawienie co roku jest przedmiotem szerokiej i gorącej dyskusji wśród rodziców i pedagogów. Jest to także świetna okazja do refleksji nad systemem szkolnictwa w Polsce oraz miejscem w nim uczniów. Słowem wstępu Jako uczeń jednej z wyróżnionych szkół, lecz przede wszystkim czynny uczestnik systemu edukacji oraz obserwator debaty wywołanej publikacją rankingu, uznałem, że także… Dowiedz się więcej »„Perspektywy” dla polskiej szkoły – debata o rankingu liceów i techników
Jak upadał ZSRR?
Posted on: 18 sty 2023
Upadek ZSRR Gorbaczow Imperium Rosyjskie
Prawo jazdy w 2023 r. – wszystko, co musisz wiedzieć
Posted on: 14 sty 2023
Ponad 300 tys. młodych ludzi, którzy w 2023 r. ukończą 18 lat, będzie mogło uzyskać prawo jazdy. Niestety, szkoła nie uczy nas, jak przebiega ten proces. Dodatkowo, 1 stycznia 2023 r. w życie weszły nowelizacje prawa o ruchu drogowym i ustawy o kierujących pojazdami. Z tego artykułu dowiecie się, jak krok po kroku uzyskać uprawnienia do kierowania pojazdem. Kto może ubiegać się o prawo jazdy? Na terenie Polski prawo… Dowiedz się więcej »Prawo jazdy w 2023 r. – wszystko, co musisz wiedzieć
Jak to jest przeżyć american dream?
Posted on: 27 gru 2022
„Mówienie, że szkoła w USA jest banalna, to powtarzanie nieprawdziwego stereotypu” – rozmowa ze Stanisławem Bektaşem, stypendystą programu „FLEX” oraz jednym z organizatorów projektu Exchanger, zajmującego się informowaniem o możliwościach wymian międzynarodowych dla młodzieży. WOJTEK ZALEWSKI: W ramach programu FLEX spędziłeś rok w Stanach Zjednoczonych, ucząc się w typowym „high school”. Jakie były tam dla ciebie – ucznia krakowskiego liceum – największe różnice w podejściu do nauki?… Dowiedz się więcej »Jak to jest przeżyć american dream?
Najdziwniejsze igrzyska w historii
Posted on: 10 gru 2022
Po nie cieszących się dużym zainteresowaniem Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu z 1900 r., zorganizowane cztery lata później zawody w St. Louis miały odbudować renomę nowożytnego ruchu sportowego. Ostatecznie jednak ich organizacja zawiodła, a sam baron de Coubertin w obliczu porażki zdecydował się na nich nie stawić. Problemy na starcie Podczas IV sesji Międzynarodowego Komitetu Igrzysk Olimpijskich, jego członkowie jednogłośnie opowiedzieli się za organizacją zawodów za oceanem. Pozwoliłoby to oddalić oskarżenia… Dowiedz się więcej »Najdziwniejsze igrzyska w historii
Niezwykły GSB – najdłuższy szlak górski w Polsce
Posted on: 14 lis 2022
Mało kto zdaje sobie sprawę, że przed Tatrami, przez pasmo Beskidów, od Wołosatego w Bieszczadach, aż do Ustronia w Beskidzie Śląskim, ciągnie się Czerwony – zwany Głównym Beskidzkim – Szlak. Obecnie liczy około 500 km, chociaż był kiedyś znacznie dłuższy. Wciąż jednak prowadzi przez najpiękniejsze z polskich gór. Idea osi głównej Znakowanie szlaku trwało aż 11 lat (od 1924 do 1935 r.) i odbyło się z inicjatywy Kazimierza Sosnowskiego. Był to także… Dowiedz się więcej »Niezwykły GSB – najdłuższy szlak górski w Polsce
O tym, jak mróz obalił władzę w Polsce
Posted on: 02 lis 2022
Pod koniec lat 70. Polska gospodarka pozostawała w głębokim kryzysie, którego nie dało się już dłużej ukrywać nawet za zasłoną gierkowskiej „propagandy sukcesu”. Wystarczyła jedna iskra, aby rozbudzić niezadowolenie społeczeństwa. Nikt jednak nie spodziewał się, że przyjdzie ona ze wschodu i to pod postacią zimy stulecia. Stan przedzawałowy Władze PRL już od 1976 r. widziały, że strategia przyśpieszonego rozwoju, realizowana za pieniądze pożyczone z Zachodu i przy wykorzystaniu maszyn na kapitalistycznych licencjach zawiodła.… Dowiedz się więcej »O tym, jak mróz obalił władzę w Polsce
Największa patologia polskiej szkoły
Posted on: 10 paź 2022
„Wyciągamy karteczki” – ten zwrot nie jest tylko wypromowaną na potrzeby bajek i seriali nocną marą. Każdego dnia uczniowie w Polsce muszą znosić stres spowodowany tym, że na jednej z lekcji nauczyciel może zaskoczyć ich niezapowiedzianą kartkówką. Czy taka forma sprawdzania wiedzy ma w ogóle sens? Powód? Nieudolność sytemu Aby zrozumieć, dlaczego wielu pedagogów tak często decyduje się na niezapowiedziane formy pracy pisemnej wystarczy przeanalizować polski system edukacji.… Dowiedz się więcej »Największa patologia polskiej szkoły
Dlaczego Irlandczycy nie płaczą po królowej Elżbiecie II?
Posted on: 05 paź 2022
Fani irlandzkiego Sharmrock Rovers zszokowali cały świat, skandując przyśpiewkę „Lizzys in the box”, co można przetłumaczyć na „Elcia jest w trumnie”. Czy ich kontrowersyjne zachowanie, w czasie, gdy cały świat znajdował się w zadumie po stracie monarchini, można wytłumaczyć? Jeśli sięgniemy do historii, która w Wielkiej Brytanii ma zadziwiająco dużo konotacji z polityką, okazuje się, że tak. Wystarczający powód Początki konfliktu irlandzko-brytyjskiego sięgają jeszcze XVI wieku, gdy nad Belfastem i jego okolicami panował… Dowiedz się więcej »Dlaczego Irlandczycy nie płaczą po królowej Elżbiecie II?
9-Euro-Ticket – eksperyment wart miliardy
Posted on: 21 sie 2022
Od początku czerwca do końca września w Niemczech obowiązuje bilet, dzięki któremu za równowartość niecałych 45 złotych możemy podróżować przez miesiąc po całym kraju. Czy po ponad 2 miesiącach możemy stwierdzić, że wydatek 2,5 mld euro z federalnego budżetu przyniósł oczekiwany rezultat? Niemiecka tarcza antyinflacyjna Podobnie jak w Polsce, inflacja w państwie za Odrą rośnie w bardzo szybkim tempie. W czerwcu wyniosła ona 8,2%, natomiast wzrost PKB w drugim półroczu 2022 r. na poziomie… Dowiedz się więcej »9-Euro-Ticket – eksperyment wart miliardy
Sąsiad z Zachodu – czy na pewno taki straszny?
Posted on: 17 sie 2022
Rządzący wciąż straszą zagrożeniem ze strony Unii Europejskiej, ale także Republiki Federalnej Niemiec. Sprawdźmy zatem, jak układają się wzajemne relacje polsko-niemieckie – czy rzeczywiście jest się czego obawiać i czy zainteresowanie Polską po zachodniej stronie Odry jest tak duże? Trudne początki Po drugiej wojnie światowej Niemcy Zachodnie niewątpliwie nie żywiły sympatii do Polski (zdanie niesuwerennych Niemiec Wschodnich było dyktowane przez Kreml, dlatego trudno szukać tutaj odzwierciedlenia… Dowiedz się więcej »Sąsiad z Zachodu – czy na pewno taki straszny?
WCIĄŻ NIEMCY, CZY JUŻ BAWARIA?
Posted on: 14 sie 2022
Po dłuższym pobycie w Bawarii i rozmowach z jej mieszkańcami człowiek zaczyna się zastanawiać, czy nie jest to zupełnie inne państwo. Różnic jest więcej niż podobieństw. Western Europy Każdego wjeżdżającego dumnie wita herb oraz podpis „Freistaat Bayern” [Wolne Państwo Bawaria]. Dla tych, którzy przegapili niebiesko-białą szachownicę, gospodarze zadbali o dodatkowe wskazówki. Wysiadamy na ogromnym, przytłaczającym wręcz dworcu głównym w samym sercu stolicy – Monachium. 26 peronów, z których co chwila… Dowiedz się więcej »WCIĄŻ NIEMCY, CZY JUŻ BAWARIA?
Wiedeń – mekka LGBT
Posted on: 26 cze 2022
Wizyta w Wiedniu może być dla wielu doświadczeniem, które zapamiętają na całe życie. Szczególnie w czerwcu – miesiącu dumy – gdy całe miasto staje się tęczową stolicą. W praktyce ludzie każdej orientacji żyją tutaj ze sobą w zgodzie przez cały rok. Konserwatyzm nie był przeszkodą Może zaskakiwać, że to właśnie w stolicy kraju, gdzie na ulicach częściej słychać „grüß Gott”, niż dzień dobry, jest kolorowo jak nigdzie indziej… Dowiedz się więcej »Wiedeń – mekka LGBT
Mostar – symbol podziału
Posted on: 24 cze 2022
Położony nad Neretwą w południowej części Bośni i Hercegowiny Mostar stał się symbolem walk Chorwatów z bośniackimi Muzułmanami. Skutki konfliktu z 1993 r., którego żadna ze stron nie przewidywała, trwale zmieniły obraz miasta, a także mentalność jego mieszkańców. Wspólne cele Współpraca między stroną chorwacką, która niepodległość od Jugosławii ogłosiła 8 października 1991, i Boszniakami układała się na początku bardzo dobrze. Wśród tych drugich także pojawiły się dążenia do zerwania powiązań… Dowiedz się więcej »Mostar – symbol podziału
Unio, obudź się!
Posted on: 14 cze 2022
Wydawać by się mogło, że w czasie wojny Wspólnota Europejska powinna tym bardziej stać na straży podstawowych wartości. Niestety wszystko wskazuje na to, że batalię o praworządność zwycięży demagogiczny PiS. I jeszcze na tym zarobi. Wina Ziobry Krajowy Plan Odbudowy, to program wsparcia, w postaci bezzwrotnych dotacji oraz tanich pożyczek, że specjalnego, utworzonego w odpowiedzi na pandemię funduszu. Otrzymanie pieniędzy jest jednak uzależnione od tzw. „kamieni milowych” i wyznaczonych przez Komisję Europejską wskaźników.… Dowiedz się więcej »Unio, obudź się!
Trzaskowski ruszył w teren – relacja ze spotkania w Krakowie
Posted on: 08 cze 2022
Wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej, Rafał Trzaskowski, przez ostatnie tygodnie jeździł po Polsce, promując nadchodzący Campus Polska Przyszłości. Ostatnim miejscem, które odwiedził w ramach swojej trasy, był Kraków – miasto, z którego został wybrany posłem. Konferencja prasowa rozpoczęła się o godzinie 17:15, na bulwarach wiślanych obok Hali Forum. Gospodarzem był poseł na Sejm Aleksander Miszalski. Prezydent Warszawy rozpoczął przemówienie od skomentowania, trwających równolegle w stolicy, rozmów Ursuli… Dowiedz się więcej »Trzaskowski ruszył w teren – relacja ze spotkania w Krakowie
Jak obalić cara?
Posted on: 29 maj 2022
Legalna sukcesja tronu w dynastii Romanowów, rządzącej Rosją w latach 1613-1917, była rzadkością. Przewroty pałacowe, niczym rewolucje pretoriańskie w starożytnym Rzymie, były nagłe i często wynikały jedynie z ambicji najbliższych krewnych. Ze wsi litewskiej na tron carski Gdy w 1725 r. zmarł Piotr Wielki, jego następczynią została Katarzyna I, będąca drugą żoną cara. Wcześniej nazywała się Marta Skowrońska i była chłopką z Litwy z żadnymi szansami na zostanie władczynią… Dowiedz się więcej »Jak obalić cara?
Życie w królestwach długowieczności
Posted on: 26 maj 2022
Szybki rozwój technologii medycznych wciąż nie jest w stanie spełnić marzeń ludzi o nieśmiertelności. Są jednak miejsca na świecie, których mieszkańcy wyróżniają się długością życia. Warto zatem przyjrzeć się dokładnie temu, jak wyglądają ich codzienne nawyki, nie tylko żywieniowe. Czar stref niebieskich Terminem „blue zones” określa się te miejsca na Ziemi, gdzie przewidywana długość życia pozytywnie wyróżnia się na tle średniej światowej. Obecnie mianem stref niebieskich… Dowiedz się więcej »Życie w królestwach długowieczności
Podstawa pokoju w Europie
Posted on: 09 maj 2022
9 maja obchodzimy Dzień Europy. Właśnie w tym dniu w 1950 roku Robert Schuman wygłosił słynną deklarację. Była to podstawa dla późniejszej integracji państw Europy. Z tej okazji warto przypomnieć, jak późniejsza współpraca między państwami doprowadziła do utrzymania ładu i spokoju na Starym Kontynencie przez długie lata. I dlaczego ostatnio pojawiły się z tym problemy. Od dzieciństwa bez granic Zanim Robert Schuman został ministrem spraw zagranicznych Francji i wygłosił… Dowiedz się więcej »Podstawa pokoju w Europie
Zima, która pogrążyła Armię Czerwoną
Posted on: 04 maj 2022
Zapowiadająca się na walkę Dawida z Goliatem ofensywa rosyjska w Finlandii pokazała, że ilość żołnierzy to nie wszystko. Jakość oraz morale wojsk liczą się tak samo, albo nawet bardziej. W obecnej sytuacji warto poświęcić uwagę „wojnie zimowej” i spróbować wyciągnąć z niej wnioski. Stalin pod koniec lat 30. chciał odbudować imperium rosyjskie. Realizował więc politykę przyłączania z powrotem ziem utraconych w wyniku I wojny światowej. Po zajęciu Polski we wrześniu 1939 roku skupił swoją… Dowiedz się więcej »Zima, która pogrążyła Armię Czerwoną
Rowerem ku wolności
Posted on: 21 kwi 2022
12 czerwca 1817 Karl Drais zaprezentował swój największy wynalazek – uważany za pierwszy rower na świecie. Dzisiejsze jednoślady znacząco odbiegają od swojego pierwowzoru. Na historię tej niezwykłej maszyny można patrzeć z wielu perspektyw. Jedną z nich jest, ostatnio szeroko i głośno dyskutowana, wolność. Przełom nastąpił we Francji Prototyp roweru powstał już w 1790 r. Przez cały rok trwały zacięte, niekiedy kończące się krwawo obrady Zgromadzenia Narodowego we Francji.… Dowiedz się więcej »Rowerem ku wolności