Przejdź do treści

Centralny Port Komunikacyjny – strzał w dziesiątkę czy w kolano? Cz. 1

W Polsce ma powstać CPK – Centralny Port Komunikacyjny. Projekt budzi dużo emocji zarówno u przeciwników jak i zwolenników budowy jednego z największych portów lotniczych w Europie.

Projekt CPK zakłada wybudowanie portu lotniczego na obszarze ok. 3000 ha oraz zmodernizowanie infrastruktury kolejowej i drogowej. Centralny Port Komunikacyjny w początkowej fazie ma obsługiwać 45 milionów pasażerów rocznie, a docelowo liczba ta ma się zwiększyć nawet do 100 milionów. Inwestycje kolejowe mają za zadanie skrócić czas podróży pomiędzy Warszawą a największymi polskimi miastami. Planowo dotarcie do stolicy ma zająć 2,5 godziny. Całkowity koszt wszystkich inwestycji ma wynieść ok. 30-35 mld złotych. Przewiduje się, że inwestycje te stworzą ponad 150 tys. nowych miejsc pracy. Według założeń pierwszy samolot ma wystartować z CPK w sezonie zimowym 2027/28. Wszystko to brzmi naprawdę świetnie, ale należy zadać sobie pytanie, czy my w ogóle potrzebujemy Centralnego Portu Komunikacyjnego oraz na jakich zasadach miałby on powstać.

Zatem jak to wygląda od strony prawnej?

 W kwietniu 2017 roku Rada Ministrów powołała na stanowisko Pełnomocnika Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego dla RP Marcina Horałę, który rekomendował wybudowanie CPK we wsi Stanisławów, w gminie Baranów, w powiecie grodziskim. Rząd Beaty Szydło 7 listopada 2017 roku przyjął uchwałę w sprawie przyjęcia „Koncepcji przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność Centralny Port Komunikacyjna dla Rzeczypospolitej Polskiej”. Pół roku później Sejm uchwalił ustawę, która dała zielone światło na rozpoczęcie prac budowy lotniska. Za przyjęciem ustawy głosowało 235 posłów (w tym 224 z Prawa i Sprawiedliwości).

Fot. Lotnisko Chopina

W w/w uchwale uzasadnia się potrzebę budowy CPK m.in. ze względu na wyczerpanie przepustowości Lotniska Chopina. Na stronie rządu (gov.pl) znajdziemy informację, że w latach 2016-2017 ruch na Lotnisku Chopina wzrósł o 24,7 procent (wyniósł 15,8 mln pasażerów). Prognozy przewidywały, że do 2028 roku ruch pasażerski zostanie podwojony i osiągnie poziom ponad 32 milionów pasażerów rocznie. Pandemia oczywiście wyhamowała ten wzrost. Dla porównania w roku 2019 lotnisko obsłużyło 18,86 mln pasażerów, a w 2020 było to już zaledwie 5,47 mln. Spadek bardzo drastyczny, jednak czy dzięki wyhamowaniu Lotnisko Chopina nie będzie wymagało rozbudowy? Oczywiście osiągnięcie przedpandemicznych wyników będzie wymagać czasu, jednak wydaje się, że rządzący nie są zainteresowani rozbudową portu lotniczego w Warszawie.

Lotnisko Chopina do likwidacji?

Pod koniec listopada 2020 roku wiceminister infrastruktury Marcin Horała odniósł się do planowanych inwestycji związanych z rozbudową Lotniska Chopina. 

„Plany rozbudowy w pewnym momencie zostały wypracowane, ale dla tego stanu sprzed decyzji o budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego. One były jakby odpowiedzią na pytanie, w jaki sposób za wszelką cenę zmaksymalizować przepustowość Lotniska Chopina. (…) Ta cena, kiedy spojrzeliśmy na te plany inwestycyjne, okazała się zbyt wysoka, nieracjonalna, zwłaszcza że tego problemu z przepustowością Chopina i tak trwale nie rozwiązywała”

Fot. Rafał Guz/PAP

Wiceminister i jednocześnie Pełnomocnik Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego dla RP dał jasno do zrozumienia, że w jego opinii rozbudowa Lotniska Chopina jest zabiegiem, który nie zwiększy jego przepustowości na dłuższy czas. Według Marcina Horały bardziej opłacalnym krokiem jest wybudowanie od zera jednego z największych europejskich lotnisk niż rozbudowa już istniejącego. Pytanie tylko, czy CPK rzeczywiście będzie miał kogo obsługiwać, czy może podzieli losy lotniska w Radomiu, zwłaszcza teraz, w świecie, który dopiero małymi krokami wychodzi z pandemii. 

Czy w takim razie lotnisko Chopina zostanie zlikwidowane? Na obecną chwilę nie są znane plany co do przyszłości lotniska. Jednak fakt, że Centralny Port Komunikacyjny miałby przejąć ruch cywilny właśnie z lotniska Chopina, może świadczyć o tym, że w przyszłości zadania warszawskiego lotniska zostaną ograniczone. Całkowita likwidacja lotniska Chopina będzie trudna do zrealizowania ze względu na znajdującą się tam 1. Bazę Lotnictwa Transportowego. Lotnisko wojskowe prawdopodobnie nie zostanie usunięte, jednak może zostać ono powiększone o teren dziś istniejącego, cywilnego Lotniska Chopina. Jednak są to tylko domysły, na które nie znajdziemy potwierdzania w planach rządu.

Mieszkańcy przeciw

Rada Gminy Baranów, na terenie której ma powstać CPK, podjęła uchwałę o przeprowadzeniu referendum gminnego w tej sprawie. Mieszkańcy gminy mieli wyrazić swoje zdanie na temat budowy CPK w ich rejonie. Referendum składało się z dwóch pytań. W głosowaniu wzięło udział 47% uprawnionych i zgodnie z ustawą o referendum lokalnym wynik był wiążący.

  1. Czy jesteś za lokalizacją Centralnego Portu Komunikacyjnego na obszarze gminy Baranów?

    Tak – 17.2% / Nie – 82.8%

  2. Czy zgadzasz się na warunki rozliczeń zaproponowane przez Rząd RP mieszkańcom gminy Baranów w związku z budową Centralnego Portu Komunikacyjnego?

    Tak – 6.1% / Nie – 93.9%

Pomimo wyraźnego sprzeciwu mieszkańców gminy Baranów, pracę nad budową Centralnego Portu Komunikacyjnego, chociaż powoli, posuwają się do przodu. 

O autorze

Uczeń klasy maturalnej o profilu prawniczym w LXV Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Integracyjnymi im. gen. Józefa Bema w Warszawie, działacz w Polskim Stowarzyszeniu Paliw Alternatywnych, pracownik jednego z warszawskich antykwariatów. Interesuję się prawem konstytucyjnym, polityką oraz najnowszą historią Polski.