Wykastrowani z ambicji – 7 grzechów głównych polskiej edukacji, czyli szkoła XXI wieku

AKT I / SCENA II

[…]

Ostatni raz byliśmy u spowiedzi… Nie byliśmy. Nie było „ostatniego razu”, bo nie było też tego pierwszego. Nasze dzieci są pokoleniem zmarnowanej szansy, pogwałconym przez przestarzały program nauczania […]. Więcej grzechów nie pamiętamy.

Uczenie się pod egzaminy i testy (pssst… m a t u r a)

Uczymy się, że na każde pytanie jest tylko jedna prawidłowa odpowiedź, ewentualnie dwie, jeśli pozwala na to karta odpowiedzi. Nieszablonowe myślenie i kreatywność są uziemiane, a Twoim głównym celem jest dopasowanie plątaniny myśli do jednej z liter.

Brak możliwości popełniania błędów

W szkole pomyłki są antonimem inteligencji, oznaką bycia słabszym i mniej kompetentnym niż sąsiad z ławki. Nikt nie pamięta, że są one naturalną częścią procesu rozwoju, a popełnianie ich sprzyja rozwojowi poznawczemu.

Stres oraz przeładowanie dużą ilością nauki

Żyjemy szybko i intensywnie. Ilość zapamiętywanych w ciągu doby informacji, rozciągających się w mglisty sposób nad naszymi umysłami, jest ogromna. Nasze mózgi szybko stają się przeładowane, co niekorzystnie wpływa na rozwój innych umiejętności, których domaga się układ nerwowy. Jest on wielokrotnie podawany próbie odessania z nas chęci do działania w grupie, rozwoju umiejętności interpersonalnych, przedsiębiorczości oraz kreatywnego i innowacyjnego myślenia. W grę wchodzi zasada 3xZ.

Liczba godzin

Brak czasu powodujący zanik pasji, nauka w systemie 8-16, prace domowe, korepetycje i zajęcia dodatkowe dla najwytrwalszych. W rezultacie doba to nadal za mało, by móc w pełni świadomie panować nad swoim rozwojem, wyznaczać sobie realne cele i dążyć do ich realizacji.

Teoria, nie praktyka

Sucho, miałko, nudno! Dużo reguł i formułek bez umiejętności wykorzystania posiadanej wiedzy. W odwołaniu do cytatu W. Butlera Yeatsa („Szkoła nie polega na napełnianiu wiadra, ale na rozpaleniu ognia”) uważam, że MY nie umiemy napełnić wiadra, nie wspominając już o rozpaleniu ognia. Potrafimy za to z pełną szczegółowością opisać proces produkcji, skład i władające nim prawa fizyki.

Hierarchia przedmiotów

Pierwsze miejsce na podium zajmują matematyka i języki, później przedmioty humanistyczne i przyrodnicze, na samym końcu artystyczne. Pod uwagę nie są brane indywidualne zainteresowania uprawą artystycznego czy sportowego rzemiosła, a umiejętności przydatne na egzaminie. Idąc tą ścieżką, dochodzimy do wniosku, że szkoła nie daje nam pełnego obrazu ucznia, a jedynie pretensjonalny wycinek z szeregiem wybranych umiejętności.

Klasy wiekowe

Często dzieci i młodzież w równym wieku są na innych poziomach intelektualnych i poznawczych, więc powinny uczyć się na różnych płaszczyznach. Na dalszej ścieżce rozwoju spotykamy przecież ludzi w różnym wieku i o różnych kwalifikacjach.

Współczesny świat to przestrzeń pełna niezwykłych możliwości i wyzwań, które, zamiast przeszkodami, mogą stać się prawdziwym motorem napędowym naszego dojrzałego życia. Pamiętając, że każdy z nas popełnia błędy, powinniśmy rozwijać swoje kompetencje miękkie – tak bardzo istotne w współczesnym świecie – a przede wszystkim robić to, co lubimy. Tylko wtedy mamy szansę stać się prawdziwymi profesjonalistami.