Choć wiele pozostaje jeszcze w tej kwestii do zrobienia, społeczeństwo zaczyna rozumieć, że zdrowie psychiczne jest tak samo ważne jak fizyczne. Gdy boli nas kolano – idziemy do ortopedy, gdy męczy nas przewlekły kaszel – do alergologa. Naturalnym powinno być więc, że kiedy nasze samopoczucie cierpi – potrzebujemy pomocy specjalisty. Czy wiesz, jak i gdzie szukać pomocy w kryzysie psychicznym?
Czy psycholog i psychiatra to pojęcia wymienne?
Psycholog to osoba, która ukończyła 5-letnie studia magisterskie na kierunku psychologia. Dzięki nim może pomagać osobom w kryzysach emocjonalnych lub osobom zdrowym w poznaniu swoich zachowań, uczuć i schematów myślenia. Głównym narzędziem pracy psychologa jest rozmowa: otwarty dialog z pacjentem, podczas którego ten może poczuć się wysłuchany i zrozumiany. Psychiatra natomiast to lekarz po skończonych 6-letnich studiach medycznych, odbytym 13-miesięcznym ogólnym stażu podyplomowym i 5-letniej pracy na oddziale w szpitalu psychiatrycznym pod opieką specjalisty (tak zwana rezydentura). Może on stawiać diagnozy chorób, zlecać niezbędne badania dodatkowe oraz przepisać leki. W terapii wielu chorób wskazana jest współpraca psychiatry i psychologa, podczas której ten pierwszy prowadzi farmakoterapię, a drugi pracuje nad sposobem myślenia pacjenta i postrzegania przez niego rzeczywistości. Aby zapisać się do psychiatry, nie potrzebujesz skierowania od lekarza rodzinnego. Jeśli natomiast chcesz w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia udać się do psychologa – wówczas takie skierowanie będzie potrzebne.
Niepełnoletność a szukanie pomocy
Jeżeli jesteś osobą niepełnoletnią – pamiętaj, że nie możesz udać się do lekarza lub psychologa samodzielnie. Początek wizyty będzie musiał odbyć się w towarzystwie twojego rodzica lub opiekuna prawnego. Jest on zobowiązany do tego, aby pisemnie wyrazić zgodę na twoje badanie i leczenie. Późniejsza rozmowa ze specjalistą może (a często nawet powinna) odbyć się jedynie w obecności waszej dwójki. Jeśli masz ukończone szesnaście lat, pamiętaj, że zawsze współdecydujesz o swoim procesie leczniczym. Pomiędzy szesnastym a osiemnastym rokiem życia wszystkie zgody dotyczące terapii powinny być podpisane zarówno przez rodzica (lub opiekuna prawnego), jak i przez ciebie.
Pomoc przez telefon lub Internet
Może zdarzyć się, że nie otrzymasz od swojego rodzica bądź opiekuna prawnego takiego wsparcia, jakiego potrzebujesz. Jeśli nie możesz udać się do lekarza lub psychologa, a znajdujesz się w kryzysie psychicznym, z którym nie potrafisz sobie poradzić, dostępny jest dla Ciebie telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Pod numerem telefonu: 116 111 możesz anonimowo porozmawiać ze specjalistą, który wesprze Cię w trudnym momencie Twojego życia. Jeżeli jesteś osobą dorosłą, ale czujesz opory przez zjawieniem się w gabinecie lekarskim – zadzwoń pod analogiczny telefon dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym: 116 123. Połączenia te są darmowe i dostępne dla każdego. Instagramowym profilem, do którego możesz zwrócić się o pomoc i wskazówki co do dalszego działania, jest Fundacja eFkropka (@fundacjaefkropka). W razie potrzeby – napisz do nich wiadomość prywatną.
Czy to w ogóle kryzys psychiczny?
Być może zastanawiasz się, czy to, co przeżywasz, jest w ogóle zaburzeniem, czymś poważnym i odbiegającym od normy. Pamiętaj jednak, że jeśli cierpisz psychicznie – powinieneś dać sobie pomóc, a klasyfikowaniem i diagnozowaniem twoich dolegliwości zajmie się specjalista. Niezależnie czy twoje objawy są związane z obniżonym nastrojem, uczuciem lęku, przygnębienia, braku sensu życia czy czymkolwiek innym, nie bagatelizuj ich. Nie wstydź się prosić o pomoc – to zupełnie normalne, że nowe dla ciebie emocje wymagają konsultacji z kimś doświadczonym.
O autorze
Lekarka stażystka i studentka trzeciego roku filologii polskiej na Uniwersytecie Łódzkim. Bydgoszczanka z urodzenia, poznanianka z wyboru. Interesuje się zdrowiem psychicznym i literaturą współczesną. W wolnych chwilach chodzi na długie spacery ze swoim szpicem lub trenuje do triathlonu.